«Πες την προσευχή, αλλιώς θα σ' αποβάλω!»

ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ: «Πηγαίνω Γ' Γυμνασίου σε ένα γυμνάσιο της επαρχίας. Σήμερα το πρωί ένα παιδί έφαγε διήμερη αποβολή επειδή για τρίτη φορά αρνήθηκε να ανέβει να πει την προσευχή. Είμαστε υποχρεωμένοι να λέμε την προσευχή όποτε μας φωνάζει ο διευθυντής;»

ΞΕΣΤΡΑΒΩΣΟΥ! Φυσικά και δεν είστε υποχρεωμένοι να βγείτε να πείτε την προσευχή, αν δεν θέλετε. Το να σας εξαναγκάζει ο διευθυντής είναι:
1) Αντίθετο με την εκπαιδευτική νομοθεσία: Για να τιμωρηθεί ένας μαθητής με αποβολή θα πρέπει η στάση του να δείχνει μη «συμμόρφωση προς τους διέποντες τη σχολική ζωή κανόνες και τις ηθικές αρχές του κοινωνικού περιβάλλοντος» (Π.Δ. 104/1979, άρθρο 27). Όσον αφορά τους σχολικούς κανόνες, η μόνη υποχρέωση των μαθητών σε σχέση με την πρωινή προσευχή είναι να είναι παρόντες (Φ.200/21/16/139240/26-11-1977/ΥΠ.Ε.Π.Θ.). Κανένας σχολικός νόμος δεν τους υποχρεώνει να απαγγείλουν την προσευχή με το ζόρι. Μάλιστα ο νόμος τους δίνει το δικαίωμα, αν το θέλουν, να μην είναι καν παρόντες στην προσευχή. Αρκεί να φέρουν μια υπεύθυνη δήλωση των γονέων τους, χωρίς να είναι αναγκαία καμία διευκρίνιση για τους λόγους (Γ2/61723/13-06-2002 ΥΠ.Ε.Π.Θ, ΔEΛΤΙΟ TYΠOY YΠEΠΘ 24-02-2005). Και φυσικά, δεν μπορεί ο διευθυντής να επικαλεστεί ότι η άρνηση ενός παιδιού να απαγγείλει δημόσια την προσευχή προσβάλλει τις «ηθικές αρχές του κοινωνικού περιβάλλοντος». Εκτός και αν το σχολείο βρίσκεται στο Ιράν...
2) Αντίθετο με την ελληνική νομοθεσία: Εάν οι γονείς του παιδιού προσφύγουν στη δικαιοσύνη, θα δικαιωθούν 100%! Σύμφωνα με το Σύνταγμα της Ελλάδας (Άρθρα 2, 5, 13) και τη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού (Άρθρα 12, 13, 14), οι μαθητές έχουν ελευθερία σκέψης, συνείδησης και θρησκείας. Επίσης έχουν το δικαίωμα να εκφράζουν ελεύθερα τις απόψεις τους. Και σε αυτή την περίπτωση δεν μιλάμε καν για ελευθερία έκφρασης. Μιλάμε μόνο για το δικαίωμα ενός παιδιού να σιωπά.
3) Αντιπαιδαγωγικό: Ο μαθητής μπορεί να έχει χίλιους λόγους που δεν θέλει να πει την προσευχή μπροστά σε όλους. Μπορεί να ντρέπεται τον κόσμο, μπορεί να είναι δυσλεξικός, μπορεί απλώς να μην την ξέρει απ' έξω, κ. διευθυντά!
4) Και, φυσικά, αντιχριστιανικό: Ούτε σε εκκλησία δεν υποχρεώνουν τον κόσμο να πει την προσευχή με το ζόρι!


FLASHBACK

Ένα από τα σχολεία που τόλμησαν να καταργήσουν τελείως την πρωινή προσευχή ήταν το Ανώτερο Παρθεναγωγείο Βόλου (λειτούργησε από το 1908 ως το 1911, όταν και το κλείσανε). Εκτός από την προσευχή, το σχολείο αυτό κατήργησε κάθε μορφή τιμωρίας για τους μαθητές, εισήγαγε τη δημοτική (ενώ σε όλα τα άλλα σχολεία μάθαιναν την καθαρεύουσα) και έκανε το μάθημα με συνεργασία μαθητών-καθηγητών και όχι με μορφή κηρύγματος. Τόσο μεγάλη ήταν η αντίδραση της κοινωνίας, που οι ιδρυτές του οδηγήθηκαν στο δικαστήριο. Μία από τις κατηγορίες ήταν και η κατάργηση της πρωινής προσευχής. Στην απολογία του ο διευθυντής του σχολείου, Αλέξανδρος Δελμούζος, εξήγησε τους λόγους: «Τι επιτυγχάνει το σημερινό σχολείο με την ακριβεστάτη εκπλήρωση των θρησκευτικών τύπων; Το γνωρίζετε κι εσείς κύριοι Εφέτες (αρκεί για αυτό να θυμηθείτε τα παιδικά σας χρόνια): Η προσευχή μεταβάλλεται σε μηχανικές κινήσεις των χεριών και του στόματος. Συντελεί αυτό στην ανύψωση του θρησκευτικού συναισθήματος; Κάθε άλλο. Η ανάγκη της προσευχής, όπου υπάρχει, είναι κάτι το εσωτερικό και αυθόρμητο και για την εκδήλωσή της απαιτείται ηρεμία και μόνωσις».

(«Η Δίκη του Ναυπλίου, 16-28 Απριλίου 1914»)


18.6.2006 Τεύχος #7